تهران را مفت به صاحبان املاک فروختند - بوستان گفتگو

به گزارش خبرنگاران ، عبدالرضا گلپایگانی، معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران در نشستی خبری با موضوع آنالیز عملکرد مدیریت شهری طی دوره های اخیر با عنوان مدیریت شهری سوداگرا یا انسان گرا که در بستر یکی از شبکه های اجتماعی برگزار گردید، گفت: فروش تراکم و تبادل دارایی شهر از ابتدا به عنوان یک امر مقدس تلقی نمی شد، بنابراین توجه دقیقی هم به آن نشده است. بر همین اساس معتقدیم سوداگری در شهر وجود داشته است و شهر و دارایی هایش را بسیار مفت، ارزان و نابه جا در آن دوره به صاحبان املاک فروختند. در حالی که اگر همین موضوع به رسمیت شناخته و برنامه ریزی درستی انجام می شد ثروت قابل توجهی برای شهر فراوری شده و توزیع تراکم در شهر به شکل بهتری سازمان می یافت.

معاون شهردار تهران درباره فروش تراکم در حوزه شهرسازی گفت: فرایندی که قدمت آن در شهرهای ما نزدیک به 100 سال است، نتوانسته شهر را به عنوان یک موجود زنده تعریف کند. شهری که باید دارای ویژگی های متناسب برای زندگی خوب شهروندانش باشد و برای آن قانون بنویسد. نتوانسته روال های تهیه طرح را فراهم و به طور دقیق طبق آنچه در طرح پیش بینی شده، اجرا کند که مردم به انتها خوشایندی در زندگی در شهرشان برسند.

گلپایگانی تراکم را یکی از موضوعات اصلی حوزه شهرسازی دانست و با اشاره به فرآیندهای آن در دوره های گذشته گفت: متاسفانه فرآیندی که در گذشته برای آن طی شده، با آنچه که باید، متناسب نیست. در طرح جامع فرمانفرمایان که اولین طرح جامع تهران به حساب می آید، موضوع تفاوت تراکم در شهر مطرح و به صورت رسمی وارد ادبیات شهرسازی در تهران شد. در آن طرح جامع، محورهایی در شهر با تراکم بالا، جاهایی با تراکم کم و بخشی از شهر هم با تراکم متوسط در نظر گرفته شد که بر اساس آن قرار بود شهر در یک بازه زمانی 25 ساله (5 دوره 5 ساله) ساخته گردد.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران همچنین گفت: روندی که در دهه هفتاد به شدت آن اضافه نموده شد، مصوبه ای بود که در سال 1365 در شورای عالی معماری و شهرسازی گذرانده شد. مصوبه ای که بر مبنای آن به شهرداری ها اجازه دادند بیش از آن چیزی که در طرح تفصیلی مجاز شمرده شده است، به املاک تراکم بدهند.

وی ادامه داد: اما همان مصوبه یک شرط کلیدی دارد که متاسفانه تا امروز هم کمتر به آن توجه شده؛ در آن مصوبه آمده است که تراکم مازاد در قبال تضمین خواستار، متقاضی به تامین سرانه های خدماتی است متاسفانه این بند کلیدی که می توانست اساس تراکم مازاد را به ثروتی برای فراوری کیفیت در شهر تبدیل کند، مورد بی توجهی نهاده شد و بسیار سهل انگارانه به موضوع تراکم در شهر پرداخته شد.

گلپایگانی در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره کاهش فروش تراکم از 18 میلیون متر مربع در سال 1390 به 6.8 میلیون متر مربع در سال 1399 گفت: فروش تراکم 18 میلیون متر مربعی در سال 1390 دلایل زیادی داشت. چون قرار بود طرح تفصیلی جدید در سال 91 ابلاغ گردد، در سال 90 موج و جریان شدیدی به سوی صدور پروانه ایجاد شد که البته به موازات آن، گشایش های مالی هم در اقتصاد کلان کشور روی داده بود.

او با بیان اینکه نتیجه اتفاقی که در این مدت افتاده تعیین است، توضیح داد: وقتی ما نتیجه را ارزیابی کنیم می بینیم راهی که طی شده بهترین راهی نبود که می شد انتخاب کرد. اتفاقی که انتهاش فراوری 400 هزار واحد مسکونی خالی در تهران است که عمدتا هم بالاتر از محور خیابان انقلاب هستند.

گلپایگانی ادامه داد: اگر این رقم یعنی 400 هزار را در هر واحد به طور میانگین 100 متر مربع ضرب کنیم و عددی که به دست می آید را هم ضرب در 6 میلیارد تومان (مبلغ تقریبی خانه 100 متری) کنیم، با دلار 24 هزار تومانی، کمترین عددی که به دست می آید، 100 میلیارد دلار است که این رقم کلان با سیاست های غلط در شهری مثل تهران متوقف مانده است.

معاون شهردار تهران گفت: 100 میلیارد دلاری که در تهران به زمین دوخته شده، عدد تاثیر گذاری حتی در اقتصاد کلان کشور به شمار می آید. اگر این مبلغ را فقط از جنبه مالی و جدا از بلایی که بر سر ترافیک تهران آورده؛ بلایی که بر سر باغات تهران، کیفیت زندگی در پایتخت، بافت های تاریخی شهر و همچنین ساختاراجتماعی محله های تهران آمده است، ارزیابی کنیم در می یابیم که با این رقم کلان به راحتی می شد خیلی از شهرهای ایران را آباد کرد.

گلپایگانی وجود 400 هزار خانه خالی در تهران و توقف میلیاردها دلار پول در این شهر را به سیاه چاله ای که سرمایه ملی را بلعیده تشبیه کرد و اضافه کرد: این ها همه نتیجه راهی بوده که در دو دهه گذشته و به خصوص در ده سال اخیر طی شده است.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران ادامه داد: در خصوص باغات بسیار صحبت شده است. تصمیمی که در طرح جامع و در شورای عالی شهرسازی و معماری و در دوره دوم شورای شهر گرفته شد، تصمیمی بود که احتیاج به بازنگری داشت. البته حتما نیت، خیرخواستاره بوده ولی ضوابط شهرسازی بهپایش، بازنگری و اصلاح دائم احتیاج دارد.

گلپایگانی با اشاره به کاهش 18 میلیون متر مربع فروش تراکم به 6.8 میلیون متر مربع در دوره فعلی گفت: اتفاقی که در زمینه تراکم فروشی در سال 90 افتاد، شهر تهران را به کارگاه ساختمانی تبدیل نموده بود. ارزش های شهر در حال تبدیل به کالاهایی بود که بخش عمده ای از آن ها برای حفظ ارزش دارایی فراوری می شدند نه برای پاسخ به احتیاجهای سکونت شهروندان.

معاون شهردار تهران در انتها سخنانش اظهار داشت: یکی از نتایج چنین رویکردی را پیش تر عنوان کردم. 400 هزار واحد مسکونی خالی تقریبا یک کلانشهر یک میلیون و 400 هزار نفری است که هیچ استفاده ای از آن نمی گردد.