نظام رتبه بندی رویت پذیری پارک های علم و فناوری کشور رونمایی شد - بوستان گفتگو

در آیین رونمایی از نظام رتبه بندی رؤیت پذیری پارک های علم و فناوری کشور، دکتر محمد حسن زاده، رئیس ایرانداک و دکتر بهروز رسولی، عضو هیئت علمی گروه سیاست اطلاعات ایرانداک، رؤیت پذیری مؤسسه ها در عصر کنونی را گامی مهم در راستای پیشرفت پارک های علم و فناوری کشور مطرح نمودند.

در شروع این مراسم، دکتر محمد حسن زاده، مطرح نمود: تأثیرگذاری پارک های علم و فناوری در اکوسیستم علم، پژوهش، فناوری، و نوآوری همیشه آسان نیست و وابسته به مسائل گوناگونی است. یکی از این مسائل، بی تردید، آن است که فعالیت ها و دستاوردهای آنها از سوی ذینفعان گوناگون (از پژوهشگران گرفته تا کارفرمایان، سرمایه گذاران، سیاست گذاران، و عامه مردم) دیده شوند.

وی گفت: روشن است که امروزه یافتن یک فناور/ یک ایدۀ فناورانه یا نوآورانه/ یک واحد فناور یا نوآور/ یک محصول در میان انبوه ایده ها/ محصولات/ واحدهای فناور یا نوآور همچون یافتن سوزنی در انبار کاه است. به همین علت، کسانی یا چیزهایی به موفقیت بیشتری دست می یابند که آسان تر یافته شوند و این امر با عنوان رؤیت پذیری در ادبیات امروز مطرح شده است.

حسن زاده با شرح مفهوم رؤیت پذیری، سطوح گوناگون این مفهوم را طرح کرد و اضافه نمود: علیرغم اهمیت رؤیت پذیری برای پارک های علم و فناوری، بسیاری از این پارک ها ـ به ویژه در ایران هنوز به این موضوع توجه نشان نداده اند؛ که از دلایل آن می توان به عدم توجه سیاست گذاران فناوری و نوآوری کشور به این موضوع و ناآشنایی پارک های علم و فناوری با این مفهوم اشاره نمود.

وی گفت: یکی از راه های افزایش رؤیت پذیری پارک های علم و فناوری فراهم کردن سازوکاری است که این پارک ها بتوانند در زمینه رؤیت پذیری با یک دیگر رقابت نمایند. ارزیابی، مقایسه، و رتبه بندی چنین سازوکاری است که می تواند پارک ها را به سوی به کار بستن ابزارها و راهکارهایی برای رؤیت پذیری بیشتر سوق دهد.

رئیس ایرانداک گفت: بنابراین، نظر به اهمیت رؤیت پذیری در دنیا رقابتی امروز، ایرانداک با همکاری و پشتیبانی معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری نظام رتبه بندی رؤیت پذیری پارک های علم و فناوری کشور را طراحی نموده و بر پایه شاخص ها و سنجه های کارآمد جایگاه هر یک از پارک های علم و فناوری کشور را تعیین نموده است.

به گفته حسن زاده این برای نخستین بار است که در ایران و دنیا به مفهوم رؤیت پذیری به این شیوه توجه شده است و چنین تلاش هایی می توانند مسیر حضور مؤسسه ها و شرکت های ایرانی را در عرصه بین المللی هموارتر سازد.

در ادامه دکتر محمد حسن زاده رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)، دکتر فرهاد شیرانی، دکتر بهروز رسولی، دکتر علی نعیمی صدیق، دکتر فریبزر درودی، و دکتر سمیه لبافی از نتایج نخستین ویرایش نظام رتبه بندی رؤیت پذیری پارک های علم و فناوری کشور رونمایی کردند که در وبسایت vrank.irandoc.ac.ir در دسترس قرار گرفته است.

بر پایه این نتایج 49 پارک علم و فناوری کشور ارزیابی و رتبه بندی شده و در پنج لیگ الماسی، پلاتینی، طلایی، نقره ای، و برنزی جای گرفته اند.

در لیگ الماسی شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان، پارک فناوری پردیس، پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، پارک علم و فناوری خراسان، پارک علم و فناوری فارس، پارک علم و فناوری استان سمنان، پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف، پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس، پارک علم و فناوری یزد، و پارک علم و فناوری گیلان جای گرفته اند.

در لیگ پلاتینی پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی، پارک علم و فناوری آذربایجان غربی، پارک علم و فناوری البرز، پارک علم و فناوری مازندران، پارک علم و فناوری خراسان جنوبی، پارک علم و فناوری ایرانیان، پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی، پارک علم و فناوری همدان، پارک علم و فناوری مرکزی، و پارک علم و فناوری استان کردستان حضور دارند.

در لیگ طلایی پارک علم و فناوری هایتک کرمان، پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی، پارک علم و فناوری خلیج فارس (بوشهر)، پارک علم و فناوری کرمانشاه، پارک علم و فناوری استان قم، پارک علم و فناوری خوزستان، پارک علم وفناوری قزوین، پارک علم و فناوری زنجان، پارک علم و فناوری لرستان، و پارک علم و فناوری خراسان شمالی جای گرفته اند.

در لیگ نقره ای نیز پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت، پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، پارک علم و فناوری سیستان و بلوچستان، پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی، پارک علم و فناوری گلستان، پارک علم و فناوری ایلام، پارک علم و فناوری هرمزگان، پارک علم و فناوری چهارمحال و بختیاری، پارک علم و فناوری اردبیل، و پارک علم و فناوری دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان هستند.

لیگ برنزی شامل پارک علم و فناوری کهگیلویه و بویراحمد، پارک زیست فناوری خلیج فارس، پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان، پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر، پارک علم و فناوری دانشگاه کاشان، پارک علم و فناوری دانشگاه علوم پزشکی ایران، پارک علم و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد، پارک ملی علم و فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، و پارک علم و فناوری سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران می گردد.

پس از رونمایی از این نظام رتبه بندی، دکتر بهروز رسولی، عضو هیئت علمی ایرانداک و راهبر پروژه رتبه بندی رؤیت پذیری پارک های علم و فناوری کشور به تشریح روش شناسی، سنجه های ارزیابی، منابع گردآوری داده، و فرایند ارزیابی مقدار رؤیت پذیری پارک های علم و فناوری کشور پرداخت.

به گفته وی پس از آنالیز نوشته های علمی و جلسه های بارش فکری، 36 سنجه ارزیابی برای سنجش رؤیت پذیری پارک های علم و فناوری کشور شناسایی شده اند. این 36 سنجه در چهار بُعد دسته بندی شده اند. هویت دیجیتال، فضای وب، شبکه سازی، و برون داد این چهار بُعد کلیدی هستند که امتیاز و رتبه پارک های علم و فناوری کشور را روشن نموده اند.

وزن هر یک از سنجه ها و بُعدها بر پایه روش AHP و با یاری متخصصان و حرفه مندان این حوزه تعیین شده است. اطلاعات بیشتر این سنجه ها از منابع دیگری غیر از پارک های علم و فناوری گردآوری شده اند. تمام داده های گردآوری شده بر پایه امتیاز زد نرمال سازی شده اند و هر پارک در هر سنجه و بُعد امتیازی بین یک تا 100 گرفته است.