آیا آندومتریوز سبب ناباروری می گردد؟

اندومتریوز یک بیماری زنانه است که طبق آمارهای جهانی میزان شیوع آن در سنین باروری حدود 6 تا 10 درصد است و با توجه به مطالعات مختلف، تخمین زده می گردد که در جمعیت زنان ایرانی که در سنین باروری قرار دارند، حدود 2 میلیون نفر به این بیماری مبتلا باشند.

به گزارش پژوهشگاه ابن سینا، دکتر عاطفه گرگین اضافه نمود: البته، نباید این موضوع را نادیده گرفت که اگر شدت بیماری بالا یعنی درجات 3 و 4 باشد، می تواند از راه های مختلف مانند ایجاد چسبندگی در لوله ها، کاهش کیفیت تخمک ها و ایجاد التهاب در لگن باعث کاهش توان باروری گردد. همچنین در جراحی هایی که برای برداشتن ضایعات اطراف تخمدان انجام می گردد، احتمال کاهش ذخیرۀ تخمدانی وجود دارد.

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا دربارۀ احتمال عود این بیماری اضافه نمود: باید توجه کنیم که چون بیماری اندومتریوز زمینۀ ژنتیکی دارد، طبیعی است که احتمال عود آن وجود داشته باشد.

وی اضافه نمود: مطالعات نشان داده اند که خطر عود این بیماری پس از جراحی حدود 5 تا 20 درصد در 5 سال است. البته نوع جراحی هم در احتمال عود اندومتریوز مؤثر است؛ اگر جراحی کامل انجام نگردد و فقط به برداشتن کیست یا ضایعات سطحی اکتفا گردد، خطر عود اندومتریوز بیشتر می گردد. اما اگر جراحی لاپاراسکوپی کامل همراه با برداشتن تمام بافت های درگیر و ضایعات عمقی انجام گردد، خطر عود بیماری کاهش خواهد یافت.

گرگین دربارۀ ارتباط بیماری اندومتریوز با بدخیمی ها گفت: خطر تبدیل اندومتریوز به بدخیمی حدود 1 تا 2 درصد است. بنابراین وضعیت کیست اندومتریوز تخمدان باید هر سه ماه یک بار آنالیز گردد تا معین گردد آیا تغییر ناگهانی و غیرعادی اندازه و شکل داشته است.

این متخصص زنان با اشاره به نقش تغذیه در کنترل علائم اندومتریوز، شرح داد: هنوز یک رژیم الگوی غذایی جامع برای درمان اندومتریوز مطرح نشده است و همچنین، معین نشده است که چه الگوی تغذیه ای باعث افزایش خطر عود بیماری می گردد.

وی اضافه نمود: اما معین است که مصرف ویتامین ها و مواد غذایی آنتی اکسیدانی مانند امگا3، ویتامین های D، C، E و میوه ها و سبزیجات تازه و پرهیز از مصرف غذاهای فرآوری شده و فست فودها می تواند تا حدی به جلوگیری از پیشرفت یا عود بیماری یاری کند.

در بارۀ این بیماری، احتمال درگیر شدن دستگاه گوارش و دستگاه ادراری با این بیماری را بیشتر از دیگر نقاط بدن دانست و گفت: به دلیل نزدیکی این اندام ها به کانون های اندومتریوز، احتمال ابتلای دستگاه گوارش، به ویژه روده و نیز مثانه و مجاری ادراری، بیشتر از دیگر نقاط است. احتمال شیوع اندومتریوز در دستگاه گوارش حدود 1.2 درصد و احتمال شیوع آن در دستگاه ادراری حدود 12 تا 37 درصد گزارش شده است.

گرگین نقش ژنتیک در بروز این بیماری را بسیار پررنگ دانست و شرح داد: مطالعات مختلف نشان داده اند که شیوع بیماری اندومتریوز در کسانی که یکی از اعضای خانواده شان مبتلا به این بیماری است، 6 تا 9 برابر بیشتر از افراد عادی است و حدود دوسوم افرادی که خواهر یا مادر مبتلا به اندومتریوز دارند، به این بیماری مبتلا می شوند.

وی اضافه نمود: همچنین در مطالعاتی که بر روی دوقلوهای تک تخمکی انجام شد، معین شد که در صورت ابتلای یکی از آنها به اندومتریوز، احتمال ابتلای دیگری 75 تا 88 درصد است. با توجه به این مطالعات، می توان نقش وراثت و ژنتیک را در بروز بیماری اندومتریوز به روشنی دریافت.

این فلوشیپ لاپاراسکوپی دربارۀ علائم این بیماری گفت: شایع ترین علائم اندومتریوز عبارت اند از دردهای لگنی مزمن، دردهای شدید قاعدگی، درد حین مقاربت، درد در زمان تخمک گذاری، تغییر الگوی قاعدگی، ناباروری و در صورت درگیری دستگاه گوارش و دستگاه ادراری، احساس درد هنگام دفع مدفوع و ادرار.

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا در ادامه بر لزوم جدی دریافت دردهای قاعدگی تأکید کرد و اضافه نمود: متأسفانه این باور غلط قدیمی در میان زنان ما وجود دارد که قاعدگی دردناک طبیعی است. احتمالاً شنیده ایم که مادران، همان گونه که از مادران خود شنیده اند، به دختران شان می گویند که من هم چنین دردهایی داشته ام و طبیعی است.

وی اضافه نمود: این باور نادرست باید اصلاح گردد و اگر دختر نوجوانی در دوران قاعدگی دردهای شدید داشت، بهتر است والدینش او را پیش متخصص زنان یا متخصص آندومتریوز ببرند تا اگر این بیماری وجود داشت، زودتر کنترل گردد و جلوی گسترش و بروز پیامدهای جدی آن گرفته گردد.

2121